Faiz-Zam (Gecikme-Pişmanlık-İzah)

Faiz-Zam (Gecikme-Pişmanlık-İzah)
Faiz-Zam (Gecikme-Pişmanlık-İzah)

Son Sürümde Yapılan

28 Mart 2024 tarihli ve 166 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile; 1 Nisan 2024 günü sonuna kadar verilmesi gereken; 2023 takvim yılına ait Yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin, 5 Nisan 2024 Cuma günü sonuna kadar uzatılması programa işlenmiştir.

Yönetici Notu

Gecikme zammı-faizi, pişmanlık zammı, izah zammı hesaplamalarını yapmak üzere gecikme isimli programımız üretilmiştir.

Genel Açıklama

Piyasada bulunan erişilebilir gecikme zammı-faizi hesaplama araçları çoğu zaman vade tarihini sizin girmenizi istemektedir. Bu tarihleri, normal vade tarihleri olarak sunanlar ise sadece cari yılın normal vadelerini sunmaktadır. Bu tarihler, sirkülerler ile değiştirilen tarihlerle uyumlu olmamakta, kullanıcıya değiştirme imkânı da vermemektedir. Benzer şekilde ödeme tarihi konusunda esneklik de tanınmamaktadır. Çoğunluğu COVİD-19 nedeniyle olan normal vade değişikliklerinin aradan geçen zaman zarfında kullanıcı tarafından hatırlanmasının güçlüğü ortada durmaktadır.

Bu gereksinimleri karşılamak ve gecikme zammı-faizi, pişmanlık zammı, izah zammı hesaplamalarını yapmak üzere gecikme isimli programımız üretilmiştir.

Normal vade tarihlerini, 2005 yılından günümüze değişen halleriyle birlikte, popüler vergi türlerine göre otomatik getirmekte ve ayrıca değiştirilmesine de izin vermektedir.

"Tatilse önceki iş gününü al" seçeneği ile ödeme tarihinden bir önceki işgünü varsayılarak hesaplama yapılmasına imkân vermektedir. Bu özelliği ile zannımızda tatilleri (özellikle Ramazan ve Kurban Bayramlarını) tahsilatta dikkate alabilen tek programdır.

Aynı anda 12 hesaplama yapılabilmekte böylelikle 1 yılın tüm ayları tek ekranda görülebilmektedir. Hesaplamayla ilgili mevzuat kısaca yardım menüsü altında sunulmakta, hesaplamanın detayları liste halinde gösterilmektedir. İstenirse çıktı almak mümkündür.


Gecikme Zammı

Gecikme zammı, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu`nun 51 nci maddesiyle düzenlenmiş olup program içinden tarihler itibarıyla geçerli oranları görebilirsiniz.


Gecikme Faizi

Gecikme faizi hesaplama: Vergi Usul Kanunu’nun 112 nci maddesine göre hesaplanmaktadır. Gecikme zammı gibi hesaplanır. Gecikme zammından şu noktalarda ayrılır: a- Gecikme faizi sadece ikmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyatlara uygulanır. b- Gecikme faizinde ay kesirleri dikkate alınmaz.


İzah Zammı

Vergi Usul Kanununun mülga 370 inci maddesi, “İzaha davet” başlığı altında yeniden düzenlenerek vergi sistemimizde yeni bir müessese ihdas edilmiştir.

İzaha davet müessesesi için çıkarılan 482 Seri No.lu VUK Genel Tebliğinde "ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla (izah zammı) aynı sürede ödenmesi" şartı öne sürülmektedir.

İzah zammı, yalnızca oran olarak gecikme zammına bağlanmıştır. Bu itibarla, ay kesirleri için pişmanlık zammının günlük hesaplanmasına imkan bulunmamakta, ay kesirleri tam ay sayılmaktadır.


Pişmanlık Zammı

Vergi Usul Kanunun 371/5 maddesine göre; pişmanlık hükümlerinden yararlananilmek için "Mükellefce haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak onbeş gün içinde ödenmesi" şartı öngörülmüştür.

Pişmanlık zammının hesaplanmasına ilişkin açıklamalara 169 Sıra No`lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer verilmiştir. Gerek Madde hükmü gerekse bu konudaki açıklamaların yer aldığı Genel Tebliğden de anlaşılacağı üzere pişmanlık zammı, yalnızca oran olarak gecikme zammına bağlanmıştır.

Bu itibarla, ay kesirlerinde pişmanlık zammının günlük hesaplanmasına imkan bulunmamakta, ay kesirleri tam ay sayılmaktadır.


Normal Vade Tarihi

Amme alacakları hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödenmektedir. Ödeme müddetinin son günü amme alacağının vade tarihidir (6183 S.K. Md.37).

Buna göre, geniş bir kitleyi ilgilendiren bazı vergilerin normal vade tarihleri programa işlenmiştir.

Olağanüstü durumlar nedeniyle normal vade tarihinde değişiklikler yapılmaktadır. Bunlardan bazıları deprem, sel vb. nedenlerle sadece bu felaketlerin yaşandığı bölgelere uygulandığından programda yer alan vade tarihlerinin mükellefin durumuna göre manuel değiştirilmesi gerekmektedir. Bazıları ise yurt genelinde tüm mükelleflere uygulanmakta olup bunlar programa işlenmiştir. Bu tür, ülke genelinde normal vade değişiklikleri şimdiye kadar (çoğunluğu COVID-19 nedeniyle olmak üzere) 20 farklı konuda yapılmış olup detay ve dayanaklarına program içinden ulaşılmaktadır.

Bu program Atc Tools programının ayrılmaz bir parçasıdır. Atc Tools programını tetkik veya indirme için burayı tıklayınız.